از ایفای نقش حرفه‌ای تا یک تاس ریختن ساده؛ معرفی مکانیسم‌های معروف دنیای بردگیم‌ها (بخش اول)

6 دی 1399 | 15:29

دنیای بردگیم دنیایی بسیار وسیع و شگفت‌انگیز است. بسیاری از افراد صرفاً در مورد بردگیم‌ها شنیده‌اند ویا فقط چند بازی را امتحان کرده‌اند، در حالی که نمی‌دانند خصوصاً در چند سال اخیر، این سبک از بازی‌ها تا چه حد گسترده و پیچیده و پرطرفدار شده‌اند. ما در چند مقاله بیشتر مکانیزم‌ها را به شما معرفی خواهیم نمود. پس اگر به دنیای بردگیم‌ها علاقه دارید و می‌خواهید در موردشان بیشتر بدانید، این مطلب را دنبال کنید.

شاید تا همین چند سال پیش، حداقل در کشور ما، کمتر کسی فکر می‌کرد بردگیم‌ها تا این حد مهم و پرطرفدار شوند. اما با ظهور طراحان جدید و خلاق، ارائه‌ی چندین بازی متفاوت و تغییرات شرایط اجتماعی، رفته رفته تب بردگیم و بازی‌های دورهمی و اصطلاحاً رومیزی بالا گرفت. تا آنجا که هم در مغازه‌ها و کتاب فروشی‌ها قفسه‌های زیادی به آن‌ها اختصاص یافت و هم به سرعت بر تعداد کافه‌ها و ایونت‌های بردگیمی اضافه شد. اما سؤال اینجاست که این دنیا چه قدر بزرگ است؟ قطعاً برای پاسخ به این پرسش باید از ریز تا درشت دنیای بردگیم را بررسی کرد و این کار در یک یا حتی چند مقاله نمی‌گنجد. اما یکی از اصلی‌ترین و اساسی‌ترین موارد برای شناخت یک موضوع مشخص، بررسی انواع موجود در آن موضوع است که به میزان قابل توجهی ما را با میزان گستردگی و پیچیدگی آن آشنا می‌کند. در این مقاله ما سعی می‌کنیم اکثر مکانیزم‌های بردگیم را معرفی کنیم و در هر کدام نیز به چند بازی موفق اشاره کنیم.

اما پیش از معرفی، اصلا مکانیزم بازی چیست؟ هر بازی دارای قوانین و قابلیت‌های مختلفی است که مجموع آن‌ها به همراه سناریو، کل آن بازی را تشکیل می‌دهند. این قوانین و قابلیت‌ها با توجه به ویژگی‌های مشترکشان در هر بازی و در طول زمان، در دسته‌های مختلفی به نام مکانیزم طبقه بندی شدند که معمولاً در اشکال متفاوت در هر بازی استفاده می‌شوند. هر بازی غالباً یک یا دو مکانیزم اصلی دارد و دیگر مکانیزم‌های موجود در آن‌ها فرعی هستند و به همین دلیل آن بازی با مکانیزم یا مکانیزم‌های اصلی خود شناخته می‌شود. توجه داشته باشید که مکانیزم‌ را با سبک نباید اشتباه گرفت.

Roll and Move

تاس بریز و حرکت کن. به همین راحتی! این مکانیزم، یکی از ابتدایی ترین و مشهورترین مکانیزم‌ها در دنیای بردگیم است و تقریبا همه‌ی ما به دفعات با آن دست و پنجه نرم کرده‌ایم. شاید تا همین الآن نمی‌دانستید اما منچ و مار و پله دقیقا دارای همین مکانیزم‌ها هستند و گمان می‌کنم خیلی سخت می‌شود کسی را پیدا کرد که این دو بازی را تجربه نکرده‌ باشد. 

فیلم جومانجی را به خاطر دارید؟ یک فیلم هیجان‌انگیز که کل داستان آن حول یک بردگیم مرموز می‌چرخید. به این صورت که با هر بار بازی کردن یکی از بازیکنان، ناگهان اتفاقی بسیار عجیب و وحشتناک رخ می‌داد و آن‌ها باید از آن اتفاق جان سالم به در می‌بردند. از حمله‌ی حیوانات وحشی گرفته تا بلایای طبیعی نظیر سیل و مواجهه با یک شکارچی دیوانه و... . شاید هیچکداممان هیچوقت نخواهیم همچین بازی‌ای را تجربه کنیم اما بد نیست بدانیم، این بازی ترسناک، یک «رول اند مول» ساده است. به این صورت که هر بازیکن زمان نوبت خود تاس می‌ریزد و عدد تاس مشخص می‌کند چند خانه باید جلو برود. و در نهایت در هر خانه‌ای که متوقف شد، باید طبق قانون تعیین شده برای آن خانه عمل کند. مثلا از مرداب در امان بماند ویا از دست شیر گرسنه فرار کند. 

در کل تاس در این نوع بازی‌ها نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. اما این دلیل نمی‌شود که همه چیز را تعیین کند. زیرا قابلیت‌های زیادی در بسیاری از این بازی‌ها طراحی شده‌اند تا ذهن شما را درگیر کنند. در بازی بسیار قدیمی و محبوب در میان ما ایرانی‌ها، یعنی تخته نرد که از همین مکانیزم پیروی می‌کند، تاس تعیین کننده‌ی تعداد حرکتی‌ست که بازیکن باید در نوبت خود انجام دهد. اما این که کدام مهره را چطور و با چه استراتژی‌ای حرکت دهد، برد و باخت را تعیین خواهد نمود. درست است که نمی‌توان از عنصر شانس در این نوع بازی‌ها چشم‌پوشی کرد اما استفاده از هوش نیز در بسیاری از این بازی‌ها اهمیت زیادی دارد. به بازی محبوب مونوپولی توجه کنید. تاس تعیین می‌کند که در کدام خانه قرار بگیرید و تا حد زیادی این شانس شماست که چه قدر صاحب زمین شوید. اما از اینجا به بعد همه چیز به هوش اقتصادی شما، مدیریت نقدینگی و معاملاتی بستگی دارد که با دیگر بازیکنان انجام می‌دهید و در حقیقت بخش زیادی از بازی به مکانیزم‌های فرعی آن بستگی دارد.

در کل اگر تصورتان از این مکانیزم، یک بازی مثل مار و پله است که شما در آن هیچ اختیاری جز ریختن تاس ندارید، بهتر است یک سر به بازی‌هایی که در این بخش معرفی می‌کنیم بزنید تا تصورتان کاملاٌ تغییر کند.

بازی‌های پیشنهادی: Formula D، Deep Sea Adventure، Steampunk Rally

Deck Building

کارت‌های فوتبالی زمان کودکیمان را به خاطر دارید؟ عکس بازیکنان مشهور آن زمان، به همراه توضیحاتی از قبیل ملیت و پست تخصصی و تیم باشگاهی و سال تولد و... روی کارت‌هایی چاپ می‌شد که معمولا در بسته‌های محصولات غیر مرتبط و به صورت شانسی به دستمان می‌رسید. روی هر کارت هم امتیازی بر اساس توانایی‌ها و بزرگی آن بازیکن چاپ شده بود. مثلاً اگر این کارت‌ها برای امروز بود، افرادی چون لیونل مسی و کریستیانو رونالدو احتمالا بیشترین امتیازات را داشتند. البته که جمع کردن این کارت‌ها هم لطف‌های زیادی داشت. از آشنایی با تمام بازیکنان فوتبال سراسر جهان گرفته تا ایجاد یک کلکسیون با ارزش. همچنین که با آن‌ها بازی‌های مختلفی هم انجام می‌دادیم و به نوعی با هم سن و سال‌های خودمان رقابتی سخت به راه می‌انداختیم. یکی از آن بازی‌ها این بود که کارت‌ها را روی زمین قرار می‌دادیم و سعی می‌کردیم با ضربه کف دست، آن‌ها را برگردانیم. اما مهم‌تر از همه و آن مطلبی که مورد نظر ماست، همان امتیازهای چاپ شده بودند که باعث می‌شد پس از جمع آوری تعداد زیادی از کارت‌ها با دوستانمان رقابتی به راه انداخته و مجموع امتیازات در دستمان را به رخ بکشیم. و هر کس که امتیاز بیشتری در دست داشت برنده محسوب می‌شد و تا رقابت بعدی حسابی مغرور می‌گشت. به همین سادگی این یک بازی «دک بیلدینگ» بود.

در این مکانیزم، بازیکنان دسته ای محدود از کارت‌ها را در دست دارند که هر کدام از این کارت‌ها قابلیتی دارد و بازیکنان از این قابلیت‌ها علیه رقیب یا به نفع خود استفاده می‌کنند. همچنین که معمولا دسته‌ی بزرگ‌تری نیز روی زمین و به اصطلاح در بانک قرار دارد که با توجه به قواعد هر بازی، بازیکنان می‌توانند آن‌ها را به دسته‌ی خود اضافه کنند و قدرتمندتر شوند. 

برای مثال بازی اونو را می‌شناسید؟ دسته‌ای از کارت‌ها همان طور که گفته شد، روی زمین قرار می‌گیرد و تعدادی کارت نیز به بازیکنان داده می‌شود. هدف بازی بیرون انداختن تمام کارت‌های داخل دست است. یعنی بازیکنی که زودتر از همه دست خود را خالی کند برنده می‌شود. کارت‌ها از چهار رنگ متفاوت سبز، آبی، زرد و قرمز تشکیل شده و روی اکثر آن‌ها یک عدد نمایان است. وقتی بازیکنی کارتی را بازی کند، بازیکن بعدی موظف است کارتی هم رنگ یا هم عدد کارت بازی شده بیاورد. اگر در دست خود یکی از این دو حالت را داشته باشد که آن را بازی کرده و نوبت را تحویل نفر بعدی می‌دهد؛ اما اگر نداشته باشد، باید از بانک یک کارت بکشد که این به معنای زیادتر شدن کارت‌های داخل دست و طبیعتاً دور شدن از شانس پیروزی است. در این میان کارت‌هایی با قابلیت‌های دیگر نیز وجود دارد که در عین قرار گرفتن در یکی از دسته‌های رنگی، به جای عدد اشکال دیگری دارد. مثلا یک کارت جهت چرخش بازی را تغییر می‌دهد یا کارت دیگر مانند یک جریمه، بازیکن بعدی را موظف به کشیدن دو کارت از بانک می‌کند که هر یک قوانین و تبصره‌های مخصوص به خود را داراست و به هر کس اجازه می‌دهد از آن‌ها علیه رقبا استفاده کرده تا آن‌ها را عقب بیاندازد. اونو یک مثال ساده از یک بازی‌ «دک بیلدینگ» است و تقریباً همه‌ی این بازی‌ها در حضور تعدادی کارت در دست بازیکنان و وجود یک بانک از تمام کارت‌ها با یکدیگر مشترک می‌باشند و قابلیت‌های موجود در هر کارت یا قواعد استفاده از کارت‌ها و کشیدن کارت از بانک و غیره است که باعث تفاوت بین هر بازی می‌شود. 

بازی‌های پیشنهادی:  Gloomhaven، Aeon’s End، Rococo

Role Playing

احتمالاً اصطلاح نقش آفرینی زیاد به گوشتان خورده باشد. همانطور که از خود واژه پیداست، در این مکانیزم بازیکنان هر یک نقشی گرفته و با توجه به قابلیت‌ها و ویژگی‌های تعریف شده برای آن نقش، بازی می‌کنند. امروزه خیلی از طراحان در طراحی بازی‌های خود، از نقش آفرینی حتی به عنوان یک مکانیزم فرعی استفاده می‌کنند و شاید این به خاطر جذابیت زیاد این مکانیزم به دلیل ایجاد قابلیت‌های منحصر به فرد برای هر بازیکن و القای حس خاص یا تک بودن است.

اما یکی از بازی‌های آشنایی که این مکانیزم در آن به عنوان اصلی‌ترین مکانیزم شناخته می‌شود، بازی مافیاست. مافیا را یا بازی کرده‌ایم یا در مورد آن زیاد شنیده‌ایم و می‌دانیم بازار آن بسیار گرم است. آنقدر که پای آن به برنامه‌های تلویزیونی و نمایش رقابت بین سلبریتی‌ها نیز باز شده و حتی از روی این بازی فیلم سینمایی هم ساخته شده است.

در بازی مافیا، نقش‌های بسیار زیاد و متفاوتی تعریف شده‌است که هر کدام دارای ویژگی‌های بسیار جذابی است. این نقش‌ها نهایتا زیر پرچم دو گروه اصلی مافیا یا شهروند و یک گروه مستقل تقسیم بندی می‌شود و طبیعتا هدف، پیروزی یکی از گروه‌هاست. در سال‌های اخیر انواع و اقسام بازی مافیا با انبوهی از نقش‌ها و قوانین، طراحی و ارائه شده‌اند به طوری که شاید هیچ گروهی بازی مافیایش مانند گروه دیگر نباشد. در این بازی هیچ کس از نقش دیگری خبر ندارد و هر کس به طور مخفیانه و با استفاده از ویژگی‌های خود سعی در شناخت دیگران و حذف گروه مقابل دارد. هرچند این را به خاطر داشته باشید که مخفی بودن نقش‌ها مختص این بازی‌ست و الزاماً در مکانیزم نقش آفرینی وجود ندارد. بازی‌های بسیاری هستند که هر بازیکن نقشی را در آن ایفا می‌کند و دیگران نیز از نقش او باخبرند.

بازی‌های پیشنهادی: Captain Sonar، Sword and Sorcery، Batrayal Legacy            

دیدگاه شما

درحال ثبت اطلاعات....